Welkom bij het derde deel van deze reis recht naar de kern van elektrische gitaarpickups. In deze aflevering praten we over P-90's, mini-humbuckers, hybride configuraties en het effect dat draaddiktes en windingen hebben op gain en toon.
Zelfs als je geen gitaar bezit met dit soort pickups, is het belangrijk te weten waar ze je instrument kunnen brengen. Soms hebben we een specifieke toon in ons hoofd en weten we gewoon niet hoe we die moeten repliceren.
Wellicht is een nieuwe set pickups waarmee je nog nooit hebt gespeeld het toonexperiment dat je nodig had om de droomtoon te bereiken die je zoekt.
Laten we zonder verdere omhaal beginnen!
Draaddikte en Windingen
Bij de eerste halte van deze reis bespraken we de allereerste basiskennis over pickups, zoals het feit dat pickups elektromagnetische apparaten zijn die magnetische velden creëren. Deze velden “lezen” de verstoringen die door de snaren worden veroorzaakt en maken het geluid. De magneten moeten omwikkeld zijn met draad om het magnetische veld te creëren.
Dit geldt voor elke passieve elektrische gitaarpickup.
We hebben het gehad over een van de componenten, magneten. Maar beïnvloeden de dikte van de draad en het aantal windingen de gain, toon en geluid?
Het antwoord is ja.
Lees verder om te ontdekken hoe en waarom.
Meer is Meer, Minder is Saai
De bovenstaande uitspraak is van architect Robert Venturi, onderdeel van de maximalistische beweging. Het tegenovergestelde van de minimalistische beweging en de aartsvijand van Marie Kondo.
Waarom staat deze quote hier? Nou, als vuistregel geldt: hoe meer windingen een pickup heeft, hoe sterker het magnetische veld en dus hoe krachtiger de pickup zal zijn.
Maar het werkt niet alleen zo; er zijn bepaalde neveneffecten aan dit fenomeen. De belangrijkste is dat het aantal windingen het frequentiespectrum van de pickup verandert. Ja, als je meer windingen toevoegt aan een pickup, zal het extra vermogen in het middensegment zitten, terwijl bas en hoge tonen worden verzwakt.
Aan de ene kant kun je de pickup krachtiger maken in termen van output, maar als je bijvoorbeeld in een metalband speelt, heb je die lage tonen nodig om het ritme aan de kickdrum te verbinden.
Daarom, als je de klank van een pickup leuk vindt maar deze warmer wilt maken, zal het verhogen van het aantal windingen ook de toon veranderen.
En de Draaddikte dan?
De draaddikte speelt hier een rol om een heel eenvoudige reden: het bepaalt hoeveel ruimte de draad inneemt. Laten we een paar scenario’s bekijken:
• Een pickup heter maken – Stel je wilt een pickup van je Stratocaster heter maken. Fender single-coil pickups bevatten doorgaans ongeveer 8.000 windingen van 42-gaauge draad. Wil je deze heter maken, vaak door meer windingen toe te voegen, dan moet je overstappen op 43- of 44-gaauge draad.
• Pickups op elkaar afstemmen – Een ander goed voorbeeld van het belang van draaddikte is de Telecaster. De hals-pickup moet genoeg windingen hebben om te concurreren met de brug-pickup, maar in een veel kleinere ruimte. Daarom gebruikt Fender traditioneel altijd 43-gaauge draad in die specifieke situatie.
Je vraagt je misschien af, hoe beïnvloedt dit de toon? Toon is zoals je weet het unieke resultaat van de som van alle onderdelen tussen de plectrum en de luidspreker. Qua draaddikte is het verschil klein maar merkbaar genoeg om een pickup voor jou aantrekkelijk te maken of juist niet.
Bijvoorbeeld voor degenen die zweren bij de vroegere Fender Broadcaster brug-pickup uit 1950: de warmte achter de heldere rand van het “beet” van de pickup is het resultaat van 43-gaauge draad. Nieuwe Telecaster pickups zijn gemaakt met 42-gaauge draad en bieden een gedefinieerdere, strakkere en helderdere twang.
De Buitenbeentjes, P-90’s en Minihumbuckers
Je hebt ongetwijfeld Fender-stijl single-coil pickups en humbuckers gehoord en bespeeld, maar wat weet je van de overige pickupmodellen op de markt? Laten we eens kijken naar de buitenbeentjes, de minder bekende pickups die jouw geheime wapen kunnen worden.
Ja, het najagen van toon is een levenslange onderneming, maar het kennen van het geluid van elk pickup-type helpt je kortere routes te vinden naar de geluiden waar je naar op zoek bent.
Wat Zijn P-90 Pickups?
Het eerste wat je moet weten over P-90 pickups is dat het single coils zijn. Ze zijn ontwikkeld door Gibson in 1946 ter vervanging van de zware cobalt pickup die bekend stond als de Charlie Christian pickup. Deze bestond al sinds de jaren '30 en was gewonden met 38-gaauge draad.
Elke daarvan woog ongeveer 900 gram. Veel te zwaar om er twee in een gitaar te installeren.
Na WOII nam Gibson de productie van muziekinstrumenten weer op en kwam met de P-90. Je vindt deze terug op elk model totdat ze in 1957 werden verdrongen door de bromvrije humbuckers.
P-90 pickups zijn single coils en dus gevoelig voor 60-cyclus brom. De voor deze pickup gebruikte draad was 42-gaauge. Klinkt bekend? Ja, de gitaartoon begint zich te standaardiseren. In plaats van zware cobalt werd er Alnico magneten gebruikt.
Samengevat: P-90 pickups zijn Gibsons versie van de single-coil pickup. Zoals we in het eerste artikel van deze serie zeiden, is de vorm en structuur van P-90's anders dan die van een Fender-stijl single coil. Terwijl Fender Alnico magneten als poolpinnen gebruikt, hebben P-90's magneten aan de onderkant die verbonden zijn met een set schroeven zichtbaar aan de bovenkant van de pickup.
Hoe Klinken P-90's? Lees verder en ontdek het!
Begrijpen van Toon & Gain
Het eerste wat opvalt aan P-90's in vergelijking met Fender-stijl single coils is het ontbreken van de helderheid en glasachtige definitie van Fender pickups. Dit komt door de structuur en het ontwerp van de pickup.
Als neveneffect hiervan heeft de P-90 meer “bite,” wat zich vertaalt in een bump in het laag en midrange.
Maar dat is nog niet alles, ook de vorm van de pickup beïnvloedt de resulterende toon en dat is belangrijk om te onthouden. De P-90 is breder en platter dan een reguliere single coil. Dit betekent dat het magnetische veld breder is.
Door het bredere magnetische veld vangt de P-90 meer beweging van de snaar op. Dit resulteert in een pickup met minder scherpte en meer body. Verder levert het bredere bereik ook meer sustain op omdat de trillingen niet zo snel afnemen als bij Fender-stijl single coils.
Tot slot heeft een reguliere P-90 voldoende ruimte om meer windingen van 42-gaauge draad te verwerken. Die eigenschap, gecombineerd met het brede magnetische veld, maakt het een krachtige pickup, zeker binnen het single coil segment.
Enkele kenmerken van P-90’s:
• Kracht – Hoewel het een single coil is, heeft een P-90 meer power dan de meeste reguliere single coils.
• Laag – Het brede ontwerp maakt een breder elektromagnetisch veld mogelijk. Dit resulteert in een diepe bas en meer bite in de lage middentonen.
• 60-cyclus brom – P-90's kunnen heter en krachtiger zijn dan Fender single coils, maar ze delen dezelfde brom. Daarom zijn P-90's , zeker met veel distortion, vrij luidruchtig.
Koop P-90's als Je
P-90's zijn uitzonderlijke rock-'n-roll pickups. Denk aan de midrange en bite van gitaartonen zoals van Keith Richards of Neil Young. Ook jonge Carlos Santana gebruikte P-90's tijdens zijn eerste drie albums, evenals John Lennon, Bob Marley en Robbie Krieger, onder velen anderen.
Je krijgt de scherpte en treble van een single coil om door de mix te snijden, gecombineerd met net wat meer kracht om het geluid richting overdrive te duwen en een band voort te stuwen.
Als je houdt van de definitie en scherpte van een single coil maar wel meer body aan het geluid wilt toevoegen zonder de bite te verliezen, zijn P-90's een geweldige keuze.
Als je echter op zoek bent naar meer gain voor stijlen als heavy metal, thrash en afgeleiden, kunnen ze iets te luidruchtig zijn. Bovendien hebben ze vaak teveel bite voor ultra-cleane neo-soul en trip-hop tonen.
Ze passen uitstekend bij gitaren met een mahoniehouten body.
Wat Zijn Mini-humbuckers?
Mini-humbuckers, zoals de naam al doet vermoeden, zijn kleinere humbucking pickups. Maar dat is niet het hele verhaal qua toon, want zoals eerder gezegd bepalen structuur, magneet, wikkeling en constructie het resulterende geluid.
Zoals je zou verwachten, klinken deze pickups anders dan alles wat we tot nu toe bespraken. Ze vullen verantwoordelijk een plek in het geluidsspectrum en fysiek tussen single coils en humbuckers, maar met een eigen karakter.
Waar komen mini-humbuckers vandaan? Ze zijn niet door Gibson gemaakt, maar door Epiphone. Toen Gibson dat bedrijf overnam, kreeg het ook de patenten voor het ontwerp. Gibson gebruikte deze pickups daarna op de meeste Epiphone-modellen.
De Riviera, bijvoorbeeld (bespeeld door Caleb Followill van Kings of Leon), heeft mini-humbuckers in plaats van full-size humbuckers of P-90's. Zo onderscheidt de Riviera zich van de Casino (P-90's, Lennon's gitaar) en de ES-335 (humbuckers).
De doorbraak voor deze pickups kwam in 1968 toen Gibson besloot de oude voorraad mini-humbuckers uit vroegere Epiphone-tijden te gebruiken bij het uitbrengen van de Les Paul Deluxe. Deze gitaren waren oorspronkelijk gemaakt voor P-90's (vandaar dat de meeste goudkleurige tops hebben) maar konden met een aangepaste frame mini-humbuckers huisvesten.
Hoewel de Les Paul Deluxe als een betaalbaarder model werd verkocht, creëerde de unieke toon van de pickup direct een klassieker.
Maar hoe klinken mini-humbuckers en hoe spelen ze? Lees verder en ontdek het!
Begrijpen van Toon & Gain
Mini-humbuckers zitten comfortabel tussen een humbucker en een P-90 in. Weet je nog dat P-90's fysiek meer ruimte innemen en daardoor meer beweging van de snaar opvangen binnen het magnetische veld, wat resulteert in een voller laag en mid-low frequentiegebied?
Aangezien mini-humbuckers iets kleiner zijn dan reguliere humbuckers, is het effect omgekeerd. Je krijgt een meer getemde, strakke bas en een helderder, sprankelender hoog.
Ook doordat de hoeveelheid ijzer in de pickup lager is (door het formaat) biedt de pickup betere snaardefinitie, lagere output en een specifieke klankkleur in het hoge frequentiebereik. Die lucht en definitie zijn overal terug te horen in rockmuziek uit de jaren ’70.
Als je ooit Thin Lizzy’s live album Live and Dangerous hebt gehoord, hoor je twee Les Pauls die tegelijk hetzelfde riff spelen; één met humbuckers en de andere met mini-humbuckers.
Heb je een fatsoenlijke koptelefoon of stereo-installatie, let dan op het eerste nummer “Jailbreak” en je hoort Scott Gorham met mini-humbuckers rechts en Brian Robertson met humbuckers links.
De ene gitaar brengt de kracht, de op bas gebaseerde energie en het meeste vuil terwijl de andere de scherpte, bite en middengain met treble-gebaseerde tonen levert.
Samengevat kenmerken mini-humbuckers zich als:
• Helder en Gedefinieerd – Omdat het laag wordt getemd, verbetert de snaardefinitie vergeleken met full-size humbuckers.
• Hooggerichte Toon – Door het formaat bestrijkt het elektromagnetische veld een kleiner deel van de snarenbeweging, waardoor het laag vermindert en een unieke hoogfrequente respons ontstaat. Je merkt ook dat ze percussiever en responsiever zijn dan gewone humbuckers.
• Stille Werking – Mini-humbuckers gebruiken twee spoelen die de 60-cyclus brom van single coils onderdrukken, waardoor ze geweldig werken bij hoge gain settings.
Koop Mini-humbuckers als Je
Mini-humbuckers zijn perfect als je meer definitie en hoge tonen wilt toevoegen aan een agressieve, hoge gain toon. Ze zijn de perfecte keuze om een mahoniehouten gitaar uit een modderige baszone te halen.
Ook zijn ze zeer geschikt om meer punch toe te voegen zonder definitie en scherpte te verliezen. Bijvoorbeeld, een gitaar met een P-90 of single coil kan een rockmachine worden zonder storende brom, met behoud van percussiviteit en hoogrespons dankzij een mini-humbucker.
Tot slot zijn ze een geweldige brugpickup voor een gitaar met een P-90 of full-size humbucker in de halspositie. Dit komt door de mix van middengain, sprankelende hoge tonen en een strak maar getemd laag.
Wat Zijn Hybrid Pickup Configuraties?
Voor we het derde deel van onze reis afronden, bespreken we hybride configuraties. Waarom zijn die belangrijk? Ze kunnen je helpen meer klankgrond te bestrijken met één instrument.
Bijvoorbeeld, als je een gitaar nodig hebt die zowel het Strat-geluid als hoge gain kan leveren, heb je een HSS-configuratie nodig. Dat betekent een humbucker bij de brug en twee single coils in het midden en de hals. Zo kun je van SRV naar EVH schakelen met de pickup-selector en een distortion-pedaal.
Maar het stopt daar niet; je kunt ook een SH-configuratie hebben zoals Keith Richards op zijn Telecaster. Hij kan van twangy, rockend, schoon en jangelend schakelen naar volrond, blues-geörienteerd oomph in de hals.
En nu je weet wat P-90's en mini-humbuckers kunnen, is een gitaar als Neil Young's Old Black duidelijker. De mini in de brug snijdt door de mix met gain en sprankeling, terwijl de P-90 in de hals de dikte en grom geeft die Neil nodig heeft.
Wees dus niet bang om te experimenteren, want hybride configuraties kunnen deuren openen naar een veel breder tonaal palet voor elk instrument.
Conclusie
De buitenbeentjes, de vreemde types, de buitenstaanders, de minder bekende, de verborgen parels, dat zijn de soorten tonen waar we allemaal naar zoeken in onze muzikale carrière. Soms kan het verlaten van het gebaande pad het meest productief en inspirerend zijn qua toononderzoek.
Nu je alle soorten passieve elektrische gitaarpickups kent, heb je genoeg informatie om een weloverwogen keuze te maken en je spel naar een hoger niveau te tillen.
Bij onze laatste halte van deze reis bespreken we actieve pickups en of je die voor je instrument zou moeten aanschaffen.
Veel (vreemd en geweldig) speelplezier!
Als je dit artikel leuk vindt, deel het alsjeblieft!
Zorg dat je lid wordt van onze FB Group Guyker Guitar Parts VIP Group om je ideeën te delen! Je kunt ook contact maken met gelijkgestemde gitaristen, Guyker-updates ontvangen en kortingsinformatie via onze FB Group.
